ERROR

Zon

We rijden over de snelweg van Utrecht naar Den Haag. Het is negen uur in de avond, de zon is tot vlak boven de horizon gedaald. Het is ook een klein beetje nevelig. Daardoor is de zon een fraaie, gloeiende schijf geworden, waar je in kunt kijken zonder dat het zeer doet aan je ogen.

Het is een wonderlijk gezicht. De zon zorgt voor al het licht in dit landschap, en tegelijkertijd kun je er naar kijken alsof het een grote softtone gloeilamp is. Wonderlijk, heel wonderlijk. Wat ook al mysterieus is, is dat de rand van de zon scherp afgebakend is, zoals de rand van de maan op een heldere nacht. Je verwacht ieder moment een fraai afgetekende zonnevlam te zien opflakkeren. Het gebeurt niet. Je kunt ook geen zonnevlekken zien (maar ik weet ook niet óf er momenteel wel zonnevlekken zijn). Het is een grote ronde geel-oranje schijf, die op zijn eigen grootte boven de horizon hangt.

\begin{pathetic}
Vreemd, om daar de bron van ons bestaan te zien hangen. Je zou er bijna van gaan filosoferen over het leven en de zin. Maar er is geen zin—wel een zon. Daar binnen in die zon, recht voor mijn neus dus—zij het op enige afstand—speelt zich een geweldig proces af. Atomen worden er zover op elkaar gedrukt, dat de elektronen los raken, dat de kernen met elkaar versmelten en nieuwe elementen vormen. De auto waarin wij rijden, bestaat uit materiaal dat is ontstaan uit de processen in het inwendige van een ster. En dat hangt daar gewoon voor mijn ogen…
\end{pathetic}

De nevel is intussen zwaarder geworden. Aan de onderkant is de zon nu donkerrood aan het worden, terwijl de contouren ook minder duidelijk zijn. Bovendien lijkt het geheel nu meer op een ellips dan op een nette cirkel. Het duurt nog tien minuten, dan is er niets meer over dan een plek waar het wolkendek iets lichter is dan elders.

De Oostenrijks-Nederlandse fysicus Frits Houtermans zat ooit ’s nachts met zijn vriendinnetje op een bank naar de hemel te kijken. Zij vond dat de sterren zo mooi schenen, die avond. Waarop hij antwoordde dat hij, op dat moment, de enige mens ter wereld was die wist waaróm ze zo mooi schenen. Hij had even tevoren bedacht hoe kernfusieprocessen een ster aandrijven. Zo mooi is de fysica, op de snelweg van Utrecht naar Den Haag.

ERROR

Deze tekst stond eerder in de By The Way…, nummer 13.

© Roelof Ruules